Na co dzień spotykamy się z problemami wydatków ponoszonych na zaspokajanie potrzeb życiowych i bytowych, które określamy mianem kosztów. W przypadku gdy dysponujemy środkami finansowymi zabezpieczającymi wszystkie nasze potrzeby nie zastanawiamy się nad koniecznością ich limitowania. Zdecydowana większość zakładów pracy i ludzi odczuwa jednak brak środków na pokrycie wszystkich potrzeb. Przez to zmuszeni jesteśmy do ich ograniczania.
Henryk Purwin
W tej procedurze staramy się postępować racjonalnie, tzn. dokonujemy oceny kosztów wg ich: niezbędności dla naszego funkcjonowania, ceny, jakości, dostępności i możliwości finansowych. Szczególnie ważne jest ustalenie priorytetów. Powstają dylematy np. czy w pierwszej kolejności zainwestować w środki na zakup materiałów do produkcji, czy na spełnienie wymagań bezpieczeństwa pracy. Z punktu widzenia gospodarczego odpowiedź jest oczywista – bez materiałów nie będzie produkcji i zbędne są działania w dziedzinie bezpieczeństwa pracy. Z punktu widzenia ekonomicznego zachodzi pytanie jakie poniesiemy straty, gdy w trakcie produkcji dojdzie do wypadku przy pracy, katastrofy budowlanej? Jakie będą skutki społeczne tego zdarzenia?
Dopiero ostatnie 20-lecie XX wieku przyniosło zmiany w świadomości wielu pracodawców. Zaczęto spoglądać na problemy bezpieczeństwa i komfortu pracy w aspekcie kosztów i strat. Pojawiła się potrzeba ich racjonalizowania. Wypadki i katastrofy spowodowały upadek wielu firm. Okazało się też, że na bezpieczeństwie pracy można dobrze zarobić.
Bezpieczeństwo pracy zawsze wiązało się z trzema obszarami działalności człowieka:
1) określeniem potrzeb w zakresie ochrony życia i zdrowia w procesie pracy,
2) wolą, chęcią jego zapewnienia,
3) możliwościami technicznymi i ekonomicznymi eliminowania lub ograniczania zagrożeń.
Określenie potrzeb – to zdobycie (posiadanie) wiedzy zarówno przez pracowników, jak i pracodawców na temat metod, sposobów i środków ochrony życia i zdrowia w procesie pracy, a także ocena oddziaływania środowiska pracy na zdrowie.
Wola (chęć) zapewnienia bezpieczeństwa pracy – to we współczesnym świecie misja przedsiębiorstwa, pracodawcy, np. uświadomienie potrzeby wprowadzenia systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
Możliwości techniczne – to przede wszystkim wiedza o sposobach likwidowania lub ograniczania zagrożeń oraz dostępność do znanych procedur i technik.
Możliwości ekonomiczne – to posiadanie środków finansowych na realizację celów i optymalne ich wykorzystanie
Współczesny świat to świat ekonomii, świat osiągania celów, które określić możemy zasadą „za najmniejsze nakłady – uzyskanie największych efektów społecznych i ekonomicznych”.
Jest to chyba jedyne racjonalne podejście do problemów życia i pracy współczesnego człowieka (pracodawcy, pracownika).
