Na forach internetowych poświęconych problematyce bhp oraz w literaturze tematu nie milkną echa komentarzy po wejściu w życie noweli1 do ustawy z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (DzU z 1996 r., nr 10, poz. 55, ze zm.) – dalej jako NikotU. Wśród najistotniejszych zmian, jakie w zakresie zasad palenia tytoniu w zakładach pracy wprowadziła wspomniana nowela, wskazać należy na ustanowienie reguły, zgodnie z którą – począwszy od 15 listopada 2010 r. – tworzenie palarni w zakładzie pracy jest prawem, a nie obowiązkiem pracodawcy.

Piotr Wąż

Zakaz palenia

W swym obecnym brzmieniu NikotU wprowadza zakaz palenia w określonych kategoriach obiektów oraz miejsc publicznych, jak również w środkach pasażerskiego transportu publicznego.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 NikotU, zakaz ten obowiązuje:

1) na terenie zakładów opieki zdrowotnej i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne,
2) na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej,
3) na terenie uczelni,
4) w pomieszczeniach zakładów pracy innych niż wymienione w pkt 1 i 2,
5) w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego,
6) w lokalach gastronomiczno rozrywkowych,
7) w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych,
8) na przystankach komunikacji publicznej,
9) w pomieszczeniach obiektów sportowych,
10) w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci,
11) w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.

Zakaz palenia w ramach ww. katalogu obiektów, miejsc oraz środków transportu wprowadza więc ustawa, a nie pracodawca. Ten ostatni natomiast może (ale nie musi) ów zakaz wyłączyć, pod warunkiem, że jest właścicielem lub zarządzającym obiektem lub środkiem transportu.

Zakaz poza pomieszczeniami zakładu pracy

Projekt noweli do omawianej ustawy zakładał, że zakaz palenia miał również obowiązywać w odległości nie mniejszej niż 10 metrów od wejścia do obiektów objętych zakazem. Ostatecznie jednak z zapisu tego zrezygnowano.
Analizując treść obecnie obowiązującego art. 5 ust. 1 NikotU, w kontekście zakładów pracy, dochodzimy do wniosku, że co do zasady ustawa zabrania palenia tytoniu wyłącznie w pomieszczeniach zakładu pracy.
Jeżeli jednak pracodawca jest:

1) zakładem opieki zdrowotnej,
2) jednostką organizacyjną systemu oświaty,
3) jednostką organizacyjną pomocy społecznej, czy też
4) uczelnią,

wówczas zakaz palenia obejmuje nie tylko pomieszczenia, lecz również cały teren tego typu zakładu pracy.