W tym okresowym przeglądzie norm przedstawiamy nowe normy związane z dwoma dużymi obszarami bezpieczeństwa i higieny pracy: wymaganiami bezpieczeństwa dla obrabiarek do drewna, ochroną przed hałasem w środowisku pracy.
Andrzej Kowerski
Do pierwszego obszaru reprezentowanego przez najbardziej rozpowszechnione w zakładach pracy maszyny, tj. obrabiarki do drewna, należy zaliczyć następujące nowe normy:
• PN‑EN 847-1:2014-03 (wersja angielska) Narzędzia do obróbki drewna. Wymagania bezpieczeństwa. Część 1: Frezy i piły tarczowe
Nowe wymagania bezpieczeństwa dla frezów i pił tarczowych zostały określone w normie opublikowanej przez Polski Komitet Normalizacyjny 10 marca 2014 r. Norma ta zastąpiła PN‑EN 847-1+A1:2008P, wprowadziła postanowienia EN 847-1:2013.
Omawiana norma dotyczy wymagań bezpieczeństwa dla frezów trzpieniowych i nasadzanych, złożonych narzędzi i pił tarczowych. Nie dotyczy: wierteł mocowanych mimośrodowo, pojedynczych frezów, frezów o średnicy skrawania mniejszej niż 16 mm i narzędzi używanych w tokarkach z obracającym się nożem i w tokarkach kopiarkach, w których zawsze zapobiega się zagrożeniu wyrzuceniem lub kontaktem z narzędziem przez zastosowany system stałych i/lub ruchomych osłon zblokowanych z układem ryglującym i/lub samozamykających się osłon.
W rozdziale 2 „Powołania normatywne” przywołane zostały normy związane z omawianą tematyką. W rozdziale 3 „Terminy i definicje” przedstawiono definicje dotyczące narzędzi do obróbki drewna objętych zakresem normy.
W rozdziale 4 określone zostały wszystkie zagrożenia przy projektowaniu narzędzi do obrabiarek do drewna – w normie opisane zostały metody eliminacji lub zmniejszenia tych zagrożeń przez projektowanie narzędzi i przez zapewnienie stosownej informacji.
W normie nie podano żadnych zagrożeń związanych z wytrzymałością trzpienia lub frezów trzpieniowych i z siłą osadzenia wiertła narzędzia.
W rozdziale 5 normy przedstawiono wymagania bezpieczeństwa i środki bezpieczeństwa dla frezów i pił tarczowych. W rozdziale 6 zawarte zostały postanowienia dotyczące weryfikacji tych wymagań i/lub środków ochrony. W układzie tabelarycznym podano przedmiot weryfikacji oraz metodę weryfikacji.
W rozdziale 7 podano informacje dotyczące użytkowania (m.in. oznakowania i instrukcji użytkowania) wymienionych narzędzi.
Dodatkowo w załączniku ZA normy podane zostały powiązania wymagań bezpieczeństwa z zasadniczymi wymaganiami dyrektywy maszynowej 2006/42/WE.
• PN‑EN 847-2:2014-03 (wersja angielska) Narzędzia do obróbki drewna. Wymagania bezpieczeństwa. Część 2: Wymagania dotyczące uchwytów frezów trzpieniowych
Nowe wymagania bezpieczeństwa dla uchwytów frezów trzpieniowych obrabiarek do drewna zostały określone w normie opublikowanej przez PKN 10 marca 2014 roku. Zastąpiła PN‑EN 847-2:2004P, wprowadziła postanowienia EN 847-2:2013.
W normie określono wytrzymałość uchwytu narzędzi frezujących z okrągłym trzpieniem przez wyznaczanie maksymalnej prędkości przy mimośrodowym sposobie mocowania trzpienia. W normie podany został także sposób oznakowania narzędzi. Narzędzia wiercące, które zostały zamontowane bezpośrednio na wrzecionie, powinny być rozpatrywane jako uchwyty narzędziowe. Niniejsza norma stanowi uzupełnienie normy 847-1, a opisane w niej wymagania bezpieczeństwa mogą być stosowane również do narzędzi z trzpieniem o średnicy cięcia mniejszej niż 16 mm.
